Upadłość dla małżeństwa stanowi rozwiązanie dla par, które znalazły się w sytuacji krytycznej niewypłacalności i nie są w stanie samodzielnie regulować swoich zobowiązań finansowych. Proces ten, choć złożony, oferuje możliwość oddłużenia i rozpoczęcia nowego etapu finansowego, jednak jego przebieg zależy od tego, czy oboje małżonkowie decydują się na ten krok wspólnie, czy też wniosek składa tylko jedno z nich. Decyzja ta ma kluczowe znaczenie dla losów majątku wspólnego oraz przyszłej odpowiedzialności za długi.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby ogłosić upadłość?
Podstawowym i najważniejszym warunkiem do ogłoszenia upadłości konsumenckiej, zarówno w przypadku jednej osoby, jak i małżonków, jest stan niewypłacalności. Oznacza to trwałą utratę zdolności do regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. W przypadku, gdy małżonkowie chcą złożyć wspólny wniosek o upadłość, warunek ten musi być spełniony przez każdego z nich z osobna. Sąd bada sytuację każdego z małżonków, aby upewnić się, że oboje kwalifikują się do postępowania upadłościowego. Celem postępowania jest przede wszystkim oddłużenie, a nie karanie za problemy finansowe, dlatego sąd ocenia sytuację w sposób całościowy.
Wspólny wniosek o upadłość czy oddzielne postępowania?
Małżonkowie, którzy wspólnie prowadzą gospodarstwo domowe i często posiadają wspólne zobowiązania, stają przed dylematem: złożyć jeden wniosek, czy prowadzić dwa oddzielne postępowania. Wybór odpowiedniej ścieżki zależy od indywidualnej sytuacji prawnej i finansowej pary.
Korzyści wspólnego wniosku
Złożenie wspólnego wniosku o upadłość przez małżonków jest często rozwiązaniem bardziej korzystnym. Przede wszystkim wiąże się z niższymi kosztami, ponieważ opłata sądowa jest pobierana jednorazowo. Postępowanie jest również znacznie uproszczone i szybsze – sąd prowadzi jedną sprawę, wyznacza jednego syndyka, a plan spłaty wierzycieli jest tworzony dla obojga małżonków jednocześnie. To kompleksowe podejście pozwala na sprawniejsze zarządzanie procesem i szybsze oddłużenie.
Kiedy warto rozważyć oddzielne wnioski?
Istnieją jednak sytuacje, w których lepszym rozwiązaniem może być złożenie wniosku tylko przez jednego z małżonków. Dzieje się tak najczęściej, gdy długi w przeważającej mierze obciążają tylko jedną osobę, a druga strona nie jest niewypłacalna. Oddzielne postępowanie może być także konieczne, gdy między małżonkami istnieje konflikt interesów lub gdy jedno z nich nie wyraża zgody na ogłoszenie upadłości.
Co dzieje się z majątkiem wspólnym po ogłoszeniu upadłości?
Ogłoszenie upadłości przez jednego lub obojga małżonków ma fundamentalne znaczenie dla ich majątku wspólnego. Z chwilą ogłoszenia upadłości, o ile między małżonkami istniała ustawowa wspólność majątkowa, ustaje ona z mocy prawa. Całość majątku wspólnego wchodzi wówczas do tak zwanej masy upadłości, którą zarządza wyznaczony przez sąd syndyk. Jego zadaniem jest likwidacja tego majątku w celu zaspokojenia wierzycieli.
Warto podkreślić, że do masy upadłości wchodzi cały majątek wspólny, nawet jeśli wniosek złożył tylko jeden z małżonków. Drugi małżonek może wówczas dochodzić swojej części uzyskanej ze sprzedaży majątku w ramach postępowania upadłościowego, jednak jego roszczenia są zaspokajane w dalszej kolejności. Z masy upadłości wyłączone są jedynie przedmioty niezbędne do codziennego funkcjonowania, takie jak podstawowe wyposażenie mieszkania.
Upadłość jednego z małżonków a odpowiedzialność za długi
Decyzja o ogłoszeniu upadłości tylko przez jednego z małżonków nie pozostaje bez wpływu na sytuację finansową drugiego. Jak wspomniano, ich wspólny majątek zostanie przeznaczony na spłatę długów upadłego. Co więcej, jeśli małżonek niebędący w upadłości poręczał kredyty lub był współkredytobiorcą, nadal pozostaje odpowiedzialny za te zobowiązania. Upadłość partnera nie zwalnia go z długu.
Istotną kwestią jest również rozdzielność majątkowa. Ustanowienie jej na krótko przed złożeniem wniosku o upadłość może zostać przez sąd uznane za bezskuteczne. Zgodnie z przepisami, rozdzielność majątkowa ustanowiona w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku nie chroni majątku wspólnego przed włączeniem go do masy upadłości.
Podjęcie decyzji o ogłoszeniu upadłości dla małżeństwa wymaga starannej analizy i zrozumienia wszystkich konsekwencji. Jest to proces, który pozwala wyjść z pętli zadłużenia, ale wiąże się z poważnymi skutkami, zwłaszcza w kontekście majątku wspólnego. Z tego powodu zaleca się skonsultowanie swojej sytuacji z profesjonalnym doradcą prawnym, który pomoże wybrać najkorzystniejsze rozwiązanie.